راهنمای نصب بالابر ساختمانی برای کسانی که در پروژه‌های عمرانی فعالیت می‌کنند یک ضرورت است. در این مقاله به‌صورت گام‌به‌گام نصب این وسیلهٔ کاربردی را بررسی می‌کنیم.
امروزه به‌دلیل افزایش ساخت‌وسازهای ساختمانی، نصب دستگاه بالابر ساختمانی یکی از مهم‌ترین کارهایی است که در پروژه خود باید انجام داد.
دستگاه بالابر ساختمانی به کمک قرقره و طنابی که دارد، ابزار، مصالح ساختمانی و همچنین افراد را به طبقات مختلف انتقال می‌دهد و به همین دلیل نقش مهمی در پروژه‌های ساختمانی و عمرانی دارد. با استفاده از این دستگاه، دیگر نیازی به حمل وسایل با پله و آسانسور نیست؛ چرا که بالابر ساختمانی به‌راحتی ابزارها و مصالح را در مدت‌زمان کم منتقل می‌کند. همچنین این دستگاه، ایمنی و امنیت کار را افزایش می‌دهد.
دستگاه بالابر ساختمانی با نام‌های وینچ ساختمانی، بالابر مصالح و بالابر کارگاهی شناخته می‌شود.
اجزای دستگاه بالابر ساختمانی
-
الکتروموتور دستگاه بالابر
وظیفه این قطعه، تبدیل نیروی الکتریکی به نیروی دورانی است تا سیستم به حرکت درآید. -
گیربکس دستگاه بالابر
برای استفاده از الکتروموتور نیاز به گیربکس داریم تا دور موتور را به قدرت تبدیل کند. در واقع گیربکس وظیفه دارد با پایین آوردن دور موتور، نیروی خروجی را ایجاد کند. -
قرقره یا وینچ دستگاه بالابر
قرقره وظیفه دارد سیم‌ها را جمع کند تا از چرخش‌های اضافی جلوگیری شود. -
سیم‌بکسل دستگاه بالابر
سیم‌بکسل در آسانسور، بالابرهای فروشگاهی و… کاربرد دارد. طنابی از جنس فولاد است که در پروژه‌های ساختمانی استفاده می‌شود. سیم‌بکسل استاندارد ۲۰ متر است که این مقدار با توجه به وینچ قابل ارتقا است. -
جعبه دستگاه بالابر
الکتروموتور، گیربکس، وینچ و سیم‌بکسل، تمام این تجهیزات بر روی قسمتی به نام جعبه بالابر قرار می‌گیرند. -
باکت دستگاه بالابر
برای اینکه مصالحی مانند شن، ماسه، گونی‌های سیمان و… را جابه‌جا کنید، حتماً باید از باکت استفاده شود. همچنین باکت‌ها در ظرفیت‌های مختلف ساخته می‌شوند. -
پایه‌های دستگاه بالابر
برای اینکه دستگاه بالابر ساختمانی روی زمین قرار بگیرد، از پایه استفاده می‌شود. هر بالابر از دو پایه ساخته شده است. پایه‌ها از لوله‌های گازی ساخته می‌شوند و مقاومت بالایی دارند. همچنین ارتفاع پایه بالابر ۲ متر و ۲۰ سانتی‌متر و عرض آن ۱ متر و ۴۰ سانتی‌متر است.
راهنمای نصب بالابر ساختمانی
-
انتخاب محل مناسب نصب
بالابر حتماً باید در زمینی صاف، محکم و بدون شیب نصب شود. از نصب دستگاه روی خاک نرم و شنی خودداری شود. همچنین دستگاه باید به پریز برق مناسب و ایمن دسترسی داشته باشد. -
نصب شاسی یا پایه فلزی
ابتدا شاسی را روی زمین صاف قرار دهید و بعد از تراز بودن آن با تراز دستی اطمینان حاصل کنید. در صورتی که نیاز بود، پایه‌ها را با پیچ رول‌بولت به زمین بتنی متصل کنید تا از لرزش جلوگیری شود. -
نصب گیربکس و الکتروموتور
گیربکس باید به پایه نصب شود و سپس موتور به آن متصل گردد. باید مطمئن شوید که پیچ‌ها محکم شده‌اند و اتصالات شل نیستند. همچنین از درست بودن جهت چرخش موتور اطمینان حاصل کنید. -
نصب بازو
بازو را بالای شاسی قرار داده و با پیچ و مهره سفت کنید. دقت شود که بازو در زاویه افقی و کاملاً عمود بر شاسی قرار گیرد. همچنین برای جلوگیری از تاب خوردن، از مهاربند و کابل مهاری استفاده شود. -
نصب قرقره و سیم‌بکسل
سیم‌بکسل را به قرقره متصل کرده و آن را از روی بازو عبور دهید. یک سر سیم‌بکسل به باکت و سر دیگر به قرقره متصل می‌شود. حتماً از سیم‌بکسل استاندارد و بدون فرسودگی استفاده شود. -
نصب باکت
باکت را به سر سیم‌بکسل به‌صورت ایمن متصل کنید. حتماً از قلاب ایمن و پین قفل‌کننده استفاده شود تا از جدا شدن ناگهانی جلوگیری گردد. -
نصب تابلو برق و کلید فرمان
تابلو برق باید در نزدیکی دستگاه و در محلی خشک نصب شود. سیم‌کشی را با دقت انجام دهید و از فیوز مناسب و کلید قطع اضطراری استفاده کنید. نکته مهم دیگر استفاده از کابل ارت‌دار است. -
مهاربندی و ایمنی سازه
اگر ارتفاع بالابر زیاد باشد، باید از مهاربندی عمودی به دیوار ساختمان استفاده شود. از سیم مهاری، بست فلزی و پیچ محکم برای مهاربندی استفاده کنید. در صورت بارندگی یا وزش باد، حتماً دستگاه را متوقف کنید. -
آزمایش اولیه و تست عملکرد
پیش از استفاده عملی، چند بار دستگاه را بدون بار بالا و پایین ببرید. جهت موتور باید صحیح باشد، ترمزها به‌درستی عمل کنند و هیچ صدای غیرعادی یا لرزش بیش‌ازحد نباید وجود داشته باشد. -
آموزش کاربر و ثبت نکات ایمنی
اپراتور باید کار با دستگاه بالابر ساختمانی را به‌خوبی آموزش دیده باشد. همچنین باید از تجهیزات ایمنی مانند کلاه ایمنی، دستکش و کفش کار استفاده کند.
جمع‌بندی
در پروژه‌های عمرانی و ساختمانی، استفاده از دستگاه بالابر ساختمانی یک نیاز اساسی و غیرقابل چشم‌پوشی است. این دستگاه با تسهیل حمل ابزار، مصالح و حتی افراد، نقش مؤثری در سرعت‌بخشی به اجرای پروژه و افزایش ایمنی محیط کار دارد. از همین رو نصب صحیح، اصولی و ایمن این دستگاه اهمیت بالایی دارد.
آشنایی با اجزای تشکیل‌دهنده‌ی دستگاه و طی کردن مراحل نصب به‌صورت گام‌به‌گام، از جمله انتخاب محل مناسب، نصب پایه‌ها، الکتروموتور، گیربکس، سیم‌بکسل، باکت و تجهیزات ایمنی، همگی در بهره‌وری بهتر و کاهش خطرات احتمالی بسیار مؤثر هستند.
همچنین آموزش کاربر، رعایت نکات ایمنی و انجام تست‌های اولیه پیش از استفاده عملی، از مواردی است که نباید از آن غافل شد. با رعایت این نکات، می‌توان انتظار عملکردی بی‌نقص، ایمن و بهینه از دستگاه بالابر ساختمانی داشت.
